Իտալիա. անտիկ ու միջնադարյան աշխարհի շունչը
28.02.2020 | 11:39
Իտալիան աշխարհի ամենագեղեցիկ երկրներից է, այստեղ այցելողներն ականատես են լինում անտիկ աշխարհի և միջնադարյան վերածննդի հարուստ մշակութային ժառանգությանը։ Իտալիայում է աշխարհի ամենափոքրիկ պետությունը` Վատիկանը։ Վատիկանի հրապարակում մշտապես անվերջանալի հերթեր են. հավատացյալները ժամերով մեկ շարքով հերթ են կանգնում Սուրբ Պետրոսի տաճար մուտք գործելու‚ տաճարի գագաթից քաղաքի գեղեցկությամբ հմայվելու և Վատիկանի թանգարան այցելելու համար։ Նշենք‚ որ Սուրբ Պետրոսի տաճարի արտաքին պատերից մեկի մոտ կանգնեցված է Գրիգոր Լուսավորչի մոտ 6-մետրանոց արձանը, որն օծվել է 2005 թվականին Հռոմի Հովհաննես Պողոս Երկրորդ պապի կողմից։ Վատիկանում է նաև Գրիգոր Նարեկացու հուշարձանը‚ որը սակայն զբոսաշրջիկների համար հասանելի չէ։
Վատիկանի թանգարանում կարելի է տեսնել անհամար գանձեր‚ որոնք ներկայացնում են Հին Հռոմի պատմությունը։ Թանգարանի ամենասպասված սրահը Սիքստինյան կապելլան է, որը զարդարված է Միքելանջելոյի որմնանկարներով: Այստեղ լուսանկարումն արգելված է‚ Կապելլայի պատերին կարելի է տեսնել նաև Բոտիչելիի, Պերուջինոյի և այլ նկարիչների ստեղծագործություններ: ՈՒշագրավ է‚ որ փետրվարին մի քանի օրով Սիքստինյան կապելլայում ցուցադրվել են Ռաֆայելի նկարների հիման վրա հյուսված ոսկեթել գորգերը։ Դրանք հատուկ պահպանվող տարածքներից Հռոմի պապի պահանջով մի քանի օրով հատուկ հանվել են այցելուների համար ցուցադրման։
Ի դեպ‚ Հռոմում Սուրբ Պետրոսի տաճարից բարձր շենք գոյություն չունի։ Այստեղ ամեն քայլափոխի միջնադարյան պալատներ են, և այդ անտիկ ու միջնադարյան մթնոլորտն էլ ավելի խորհրդավոր ու գրավիչ է դարձնում երկիրը զբոսաշրջիկների համար։
Իտալիայի շունչը մեծապես հաղորդվում է նաև փոքր քաղաքների միջոցով։
Սիենան Տոսկանա նահանգի հրաշալի քաղաքներից մեկն է‚ որն իր մեջ պահպանել է միջնադարի մշակութային և պատմական ժառանգությունը։ Քաղաքն ամբողջությամբ 12-15-րդ դարերի պատմության հուշարձան է՝ առանց ժամանակակից որևէ տարրի։ Այստեղ տարին երկու անգամ իրականացվում են աշխարհի ամենահայտնի ձիարշավները։
Վերոնան Իտալիայի ամենից շատ այցելություններ ունեցող քաղաքներից է։ Շեքսպիրի թեթև ձեռքով նա դարձավ Ռոմեոյի և Ջուլիետի հայրենիքը‚ սիրահարների ուխտագնացության վայրը։ Ջուլիետի տան պատշգամբը մշտապես մարդաշատ է‚ այստեղ երիտասարդները նամակներ են գրում‚ նկարվում Ջուլիետի արձանի կողքին՝ սիրո գեղեցիկ պատմություն ունենալու հույսով։
Իսկ Վենետիկը տեղակայված է 118 կղզյակների վրա, որոնք միմյանցից բաժանվում են 150 ջրանցքներով։ Կղզիները միացվում են 400 կամուրջներով‚ դրանց թվում է նաև հայ բանաստեղծի հիշատակած Ռիալտոյի կամուրջը։ Ասում են՝ ամեն տարի Վենետիկ է այցելում մոտ 20 միլիոն մարդ: Վենետիկից ոչ հեռու՝ Սուրբ Ղազար կղզում է Մխիթարյան միաբանությունը‚ որը հիմնադրվել է 1701 թվականի սեպտեմբերի 8-ին, վանահայր Մխիթար Սեբաստացու կողմից։ Միաբանությունն իր գործունեության ընթացքում ծավալել է կրոնական‚ հայագիտական‚ մշակութային բուռն գործունեություն։ Այստեղ պահվում են հայկական մշակույթի եզակի նմուշներ։ Մխիթարյան միաբանության գրապահոցը հայկական ձեռագրերի աշխարհում երրորդ ամենամեծ հավաքածուն է՝ Մատենադարանից ու Երուսաղեմի Հայոց պատրիարքարանի հավաքածուներից հետո։
Լիլիթ ԳԱԲՐԻԵԼՅԱՆ
Լուսանկարներ
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
.
.
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
-
Ասում են Պաղեստինյան ՀԱՄԱՍ-ը 10-20-100 անգամ ավելի քիչ զենք ունի, քան ունեին Լեռնային Ղարաբաղի հայերը և ադրբեջանական բանակը իսրայելական բանակը չէ։ Թող Հայաստանում մտածեն։
-
Ասում են… Որոշ երկրներ փորձում են խաթարել ԱՊՀ անդամների օրինական իշխանությունը, ավանդական արժեքները և իրավիճակն ամբողջությամբ: Անհրաժեշտ է կանխարգելիչ աշխատանք՝ ԱՊՀ երկրների անվտանգության ապահովման համար։
-
Ասում են… Ռուսաստանը և Բելառուսը օգուտ չունեն իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտությունից: ՈՒ՞մ է այն ձեռնտու Մեզ ու ռուսաստանցիներին կշտամբում են «Ձեռնտու է Ուկրաինան հետին պլան է մղվել» Լսեք, եկեք անկեղծ լինենք այն, որ մեր մասին սկսել են ավելի քիչ խոսել, թերևս, վատ չէ: Բայց ո՛չ այդ գնով։ Մարդիկ են զոհվում։ Ինչի՞ վրա ենք ուրախանալու։
-
Ասում են…
Աշխարհում արևմտյան ազդեցությունը հսկայական ռազմաֆինանսական բուրգ է, այն իրեն պահելու համար անընդհատ նոր «վառելիքի» կարիք ունի՝ ուրիշներին պատկանող բնական, տեխնոլոգիական, մարդկային ռեսուրսներ
-
Ասում են…
10 ամսվա շրջափակումից հետո՝ սեպտեմբերի 19-ին, ադրբեջանական զինված ուժերը դաժան հրետակոծության ենթարկեցին Լեռնային Ղարաբաղը։
Սիրտս կոտրվում է, երբ իմանում եմ Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված և Հայաստան զանգվածաբար փախչող հազարավոր հայ ընտանիքների ցավի, կորստի, մարդու իրավունքների կոպիտ խախտումների մասին:
-
Ասում են
Ադրբեջանը վերսկսել է պատերազմը Լեռնային Ղարաբաղի դեմ՝ գնդակոծելով խաղաղ բնակիչներին և քաղաքացիական ենթակառուցվածքները
Տարածաշրջանային
